ดอกจำปา บุปผาเมืองลาว ดอกไม้ประจำจังหวัดมหาสารคาม

ดอกจำปาชื่อพื้นบ้านอีสาน จำปาขาว  ชื่อทั่วไป  ลั่นทมขาว จำปาขาว ลีลาวดี  ชื่ออื่น จำปาขาว ชื่อสามัญ Temple Tree, Pagoda Tree ชื่อวิทยาศาสตร์  Plumeria obtusa L.
วงศ์  APOCYNACEAE ประเภท ไม้ยืนต้นขนาดเล็กลั่นทมขาวเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก กิ่งก้านเปราะ อุ้มน้ำ สูงประมาณ ๔-๖ เมตร เปลือกเรียบเกลี้ยง สีเขียวอมเทา ภายในต้นมีน้ำยางสีขาว ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ ออกตรงกันข้ามรูปใบหอกกลับหรือ ลักษณะรูปไข่กลับ กว้าง 5-8 ซม. ยาว 20-32 ซม. ลักษณะวิสัย โคนใบสอบแคบ ปลายใบมน แผ่นใบหนาเป็นมัน สีเขียวเข้ม ท้องใบมีขนสั้น ๆ ประปราย ดอกออกเป็นช่อตามปลายยอด ดอกมีสีขาว กลิ่นหอม มีกลีบดอก ๕ กลีบ โคนกลีบซ้อนกันเป็นรูปหลอด มีกลิ่นหอม ผลแห้งเป็นฝักคู่สีม่วงแกมน้ำตาล เมล็ดมีขนสีขาว ฝักยาวเรียว เมล็ดแบน
การขยายพันธ์  ใช้เมล็ดและกิ่งตอนปลูก
สภาพที่เหมาะสม ไม้ชอบขึ้นกลางแจ้ง
ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับประโยชน์ทางสมุนไพรเปลือกราก : ใช้เป็นยาระบาย ขับน้ำเหลืองเสีย รักษาโรคงูสวัด
น้ำยาง : ใช้ทาโรคหิด งูสวัด
เมล็ด : ใช้เป็นยาห้ามเลือดภายใน
ดอก : ผสมกับพลู เป็นยาแก้ไข้ ไข้มาเลเรียฝัก - ใช้ฝนทาแก้ริดสีดวงทวาร

ดอกจำปาหรือลีลาวดีเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดมหาสารคาม

โอ้ดวงจำปาบุปผาเมืองลาว เพลงดวงจำปา ได้ยินเพลงดวงจำปามานานแล้ว เลยลองหาเนื้อเพลงมาอ่านก็ทำให้เรารู้สึกเหมือนคนที่ห่างบ้านไปไกล ๆ แล้วได้มาเห็นสิ่งเตือนความจำในนึกถึงบ้าน เนื้อเพลงนี้ได้มาจาก
http://www.geocities.com/ped_degree/lpbg/ พร้อมประวัติเล็ก ๆ ด้วย ประวัติเพลงดวงจำปา 

อุตมะ จุลมณี อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการลาว ได้แต่งเพลงนี้ไว้ในช่วงที่เข้าร่วมชบวนการต่อสู้กู้เอกราชคืนจากฝรั่งเศส เมื่อเกือบห้าสิบปีที่ผ่านมา เพื่อสร้างความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวให้กับฝรั่งเศส ซึ่งเป็นเจ้าอาณานิคมในสมัยนั้นได้เห็น โดยอุตมะ ได้ใช้ “ดอกจำปา” หรือดอกลั่นทม ที่ชาวลาวนิยมปลูกแต่ในอดีต เป็นสื่อบอกถึงความรักแผ่นดินถิ่นเกิดของชาวลาว โดยใช้ทำนองขับทุ้มหลวงพระบางในการเอื้อนเพลง ดวงจำปา เพลงนี้แผ่ขยายไปอย่างรวดเร็ว และสร้างความเป็นปึกแผ่นให้กับชาติลาว ในที่สุดฝรั่งเศสก็ยอมคืนเอกราชให้กับประเทศลาวได้ปกครองตนเอง และหลังจากการปฏิวัติม่วนซื่นในลาวเสร็จสิ้นลงเมื่อปี 2518 ท่านผู้นำลาวทั้งหลายก็ได้พร้อมใจกันเลือก ดวงจำปาเป็นดอกไม้ประจำชาติ ตลอดสองฝั่งโขงจากลาวเหนือที่พงสาลีจรดจำปาศักดิ์ที่ปากเซก็นิยมขับทุ้มเพลงนี้กันทั่ว เนื้อเพลง โอ้ดวงจำปา....เวลาซมดอก นึกเห็นพันซ่อง....มองเห็นหัวใจ เฮานึกขึ้นได้....ในกลิ่นเจ้าหอม เห็นสวนดอกไม้....บิดาปลูกไว้....ตั้งแต่นานมา เวลาง่วมเหงา....เจ้าซ่วยบรรเทา....เฮาหายโศกา เจ้า ดวงจำปา....คู่เคียงเฮามา....แต่ยามน้อยเอย กลิ่นเจ้าสำคัญ....ติดพันหัวใจ เป็นน่าฮักใคร่....แพงไว้เซยซม ยามเหงาเฮาดม....โอ้ ดวงจำปา เมื่อดมกลิ่นเจ้า....ปานพบเพื่อนเก่า...ที่พรากจากไป เจ้าเป็นดอกไม้....ที่งามวิไล...ตั้งแต่ใดมา เจ้าดวงจำปา....มาลาขวัญฮัก...ของเฮียมนี้เฮย โอ้ดวงจำปา....บุปผาเมืองลาว งามดั่งดวงดาว....ชาวลาวเพิ่งใจ เกิดอยู่ภายใน....แดนดินล้านซ้าง ถ้า ได้พลัดพราก....หนีไปไกลจาก....บ้านเกิดเมืองนอน เฮาจะเอาเจ้า....เป็นเพื่อนบรรเทา....เท่าสิ้นซีวา เจ้าดวงจำปา....มาลางามยิ่ง....มิ่งเมืองลาวเอย ขอบคุณเนื้อหาดีดีจาก http://atcloud.com/stories/42486